08
мая
2023
14:09
Mobil telefonundan uzaqlaşmaq üçün dört əsas səbəb
Müasir insanı cib telefonu olmadan təsəvvür etmək çətindir. Demək olar ki, bütün iş və boş vaxtlarımızı onunla keçiririk. Hətda gecə yatarkən özümüzdən uzağlaşdırmırıq. Bu həyatımızı asanlaşdırsa da, elm adamları belə yaxın münasibətə qarşıdılar
BiG.AZ xarici mətbuata istinadən yataq otağından cib telefonunu çıxarmağınızın dörd səbəbi haqqında məlumat verir.
Birinci səbəb elektromaqnit şüalanmasıdır
Birinci səbəb və bəlkə də ən ciddisi, elektron cihazdan çıxan elektromaqnit şüalanmasıdır. Beləliklə, ÜST (Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı) uzun müddətdir mobil cihazları kanserogen amillərin geniş siyahısına əlavə etdi. Uzun illər aparılan təcrübələrə əsasən, telefona davamlı yaxın olmaq yuxusuzluğa, əsəbiliyə, başgicəllənməyə və ürək bulanmasına səbəb olduğu müəyyən edilib. Bundan əlavə, sağlamlığı qorumaq üçün telefonu ümumiyyətlə bədənə yaxın gəzdirməmək daha yaxşıdır. Məlum olub ki, insan beyni xüsusilə yuxu zamanı radiasiyaya məruz qalır, buna görə də gecələr telefonu yataqdan uzaq məsləhətdir.
İkinci səbəb yuxusuzluqdur.
Amerikalı professor R.Consonun fikrincə, elektron qacet düzgün yuxu rejiminin pozulmasının əsas səbəbkarlarından biridir. Məsələ burasındadır ki, çoxumuz yataqda uzanan kimi "telefondan yapışırıq".Axşam saatlarında insan beynində melatonin kimi bir hormonun istehsalı başlayır. Bu hormon yuxunun tənzimlənməsindən və keyfiyyətindən məsuldur. Telefonun parlaq arxa işığı (mavi işığın olduğu) hormonun istehsalını ən azı 25% azaldır.Bu, insanın pis yuxuya getməsinə və yuxusunun fasilələrə bölünməsinə səbəb olur.
Üçüncü səbəb narahatlıqdır.
Smartfonların həyatımıza təsiri hər gün artır ki, bu da psixi vəziyyətimizə təsir etməyə bilməz. Harvard Biznes Məktəbinin araşdırmasına görə, amerikalıların təxminən 60%-i sözün əsl mənasında telefonla yatır. Onların yarıdan çoxu ən azı gecə bir dəfə poçt və ya bildirişləri yoxlayır və 10%-i ümumiyyətlə bu proseduru gecə bir neçə dəfə edir. Gecənin ortasında bu cür "yoxlamalar" bədənin vəziyyətinə pis təsir göstərir və stresə səbəb ola bilər. Hətta bəzi insanlar gecə telefonsuz qalmaq qorxusundan əsəb keçirirlər. Həkimlər isə telefonsuz qalmaq qorxusunu "nomofobiya" adlandırıblar.
Dördüncü səbəb beynin fəaliyyətinin pozulmasıdır
Bədən oyandıqda beyin fəaliyyətimizə cavabdeh olan dopamin hormonunu istehsal edir. Bütün həyati dəstək sistemlərinin işə salınmasına və iş günü ərzində şənliyimizə cavabdeh olan odur. Ayağa qalxmağı qəsdən gecikdirəndə, ikinci həyəcana ümid edərək və bir neçə dəqiqə daha yatmaq istədikdə, bədən dopamin istehsalını dayandırır və bizi sakitləşdirən və rahatlaşdıran serotonin istehsalını yenidən başlayır. Bir və ya digər hormonun istehsalında belə dəyişkən hallar beynin işində pozulmalara səbəb olur. Konsentrasiya azalır, ümumi fiziki performans azalır və əhval-ruhiyyə son dərəcə kəskin dəyişir.
Təəssüf ki, telefonun həyatımıza təsirini hələ tam başa düşmürük. Buna görə də, heç olmasa gecə saatlarında ağıllı köməkçidən imtina etmək məqsədə uyğundur. Orqanizm yaxşı dincəlsin və ertəsi gün özünüzü dincəlmiş, enerji ilə dolu hiss edəsiniz.
Ülkər Rəhmanqızı
BiG.AZ xarici mətbuata istinadən yataq otağından cib telefonunu çıxarmağınızın dörd səbəbi haqqında məlumat verir.
Birinci səbəb elektromaqnit şüalanmasıdır
Birinci səbəb və bəlkə də ən ciddisi, elektron cihazdan çıxan elektromaqnit şüalanmasıdır. Beləliklə, ÜST (Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı) uzun müddətdir mobil cihazları kanserogen amillərin geniş siyahısına əlavə etdi. Uzun illər aparılan təcrübələrə əsasən, telefona davamlı yaxın olmaq yuxusuzluğa, əsəbiliyə, başgicəllənməyə və ürək bulanmasına səbəb olduğu müəyyən edilib. Bundan əlavə, sağlamlığı qorumaq üçün telefonu ümumiyyətlə bədənə yaxın gəzdirməmək daha yaxşıdır. Məlum olub ki, insan beyni xüsusilə yuxu zamanı radiasiyaya məruz qalır, buna görə də gecələr telefonu yataqdan uzaq məsləhətdir.
İkinci səbəb yuxusuzluqdur.
Amerikalı professor R.Consonun fikrincə, elektron qacet düzgün yuxu rejiminin pozulmasının əsas səbəbkarlarından biridir. Məsələ burasındadır ki, çoxumuz yataqda uzanan kimi "telefondan yapışırıq".Axşam saatlarında insan beynində melatonin kimi bir hormonun istehsalı başlayır. Bu hormon yuxunun tənzimlənməsindən və keyfiyyətindən məsuldur. Telefonun parlaq arxa işığı (mavi işığın olduğu) hormonun istehsalını ən azı 25% azaldır.Bu, insanın pis yuxuya getməsinə və yuxusunun fasilələrə bölünməsinə səbəb olur.
Üçüncü səbəb narahatlıqdır.
Smartfonların həyatımıza təsiri hər gün artır ki, bu da psixi vəziyyətimizə təsir etməyə bilməz. Harvard Biznes Məktəbinin araşdırmasına görə, amerikalıların təxminən 60%-i sözün əsl mənasında telefonla yatır. Onların yarıdan çoxu ən azı gecə bir dəfə poçt və ya bildirişləri yoxlayır və 10%-i ümumiyyətlə bu proseduru gecə bir neçə dəfə edir. Gecənin ortasında bu cür "yoxlamalar" bədənin vəziyyətinə pis təsir göstərir və stresə səbəb ola bilər. Hətta bəzi insanlar gecə telefonsuz qalmaq qorxusundan əsəb keçirirlər. Həkimlər isə telefonsuz qalmaq qorxusunu "nomofobiya" adlandırıblar.
Dördüncü səbəb beynin fəaliyyətinin pozulmasıdır
Bədən oyandıqda beyin fəaliyyətimizə cavabdeh olan dopamin hormonunu istehsal edir. Bütün həyati dəstək sistemlərinin işə salınmasına və iş günü ərzində şənliyimizə cavabdeh olan odur. Ayağa qalxmağı qəsdən gecikdirəndə, ikinci həyəcana ümid edərək və bir neçə dəqiqə daha yatmaq istədikdə, bədən dopamin istehsalını dayandırır və bizi sakitləşdirən və rahatlaşdıran serotonin istehsalını yenidən başlayır. Bir və ya digər hormonun istehsalında belə dəyişkən hallar beynin işində pozulmalara səbəb olur. Konsentrasiya azalır, ümumi fiziki performans azalır və əhval-ruhiyyə son dərəcə kəskin dəyişir.
Təəssüf ki, telefonun həyatımıza təsirini hələ tam başa düşmürük. Buna görə də, heç olmasa gecə saatlarında ağıllı köməkçidən imtina etmək məqsədə uyğundur. Orqanizm yaxşı dincəlsin və ertəsi gün özünüzü dincəlmiş, enerji ilə dolu hiss edəsiniz.
Ülkər Rəhmanqızı