28
ноября
2017
18:49
Uşaqlarda burun tıxanıqlığının qarşısı necə alınır
Uşaqlarda burun tıxanıqlığının qarşısı necə alınır Körpələrdə burun kanallarının açıq olması niyə əhəmiyyətli? Burun içi hava yolu, yeni doğan körpələrdə və uşaqlarda böyüklərə nəzərən daha dar. Buna görə burada yaranan hər hansı bir problem, körpədə ciddi çətinliklərə yol aça bilər. Burun tənəffüsü yəni nazal tənəffüs, xüsusilə ilk aylarda ağızdan tənəffüs instinkti olmayan körpələr üçün həyati əhəmiyyət daşıyar. Əmmənin davamlılığı üçün məmə ağızdaykən körpənin nəfəs alverini burundan təmin etməsi lazımdır. Burun tıxanıqlığı, körpənin əmməsini də böyük ölçüdə mane olar. Burun eyni zamanda havanın nəmləndirilməsi, isidilməsi, təmizlənməsi, təzyiqinin və axış sürətinin təşkil edilməsi, qoxu hiss etmə və orta qulağın havalandırılması funksiyalarına da sahib. Burnun tıxalı olduğu tərəfdə, ağciyər tənəffüs tutumu da aşağı olar. Körpələr fınxıra bilərmi? Körpələr fınxıra bilməz və burunlarını təmizləyə bilməzlər. Fınxırma sonradan öyrənilən bir hərəkətdir. Fınxırma hərəkətini reallaşdırmaq üçün uşağın tənəffüs əzələlərini nəzarət etməyi öyrənmiş olması lazımdır. Bu səbəblə yeni doğan və körpələrin etdiyi çoxu hərəkət refleks şəklindədir. Bu koordinasiya ən erkən 2 yaşında, əksəriyyətlə də 2,5-3 yaş arasında qazanılar. Bir uşağın fınxırma bacarığını qazana bilməsində ailə və ekoloji faktorlar da təsirli olar. Uşaqlar bu davranışı ümumiyyətlə valideynlərini nümunə götürərək öyrənərlər. Körpələrdə burun içi təmizliyi necə edilməli? Sağlam bir körpədə burundan nəfəs alıb verərkən çətinliyi yoxsa təkrarlanan burun təmizliyi lazımlı deyil. Lakin körpənin nəfəs alıb verərkən burnundan səs gəldiyi hiss edilsə, yuxuya getməkdə çətinlik çəkər, yatarkən tez-tez oyanır, əmərkən buraxır və ağlayırsa burun içi təmizliyinin edilməsi lazımdır. Burun təmizliyi ən rahat duş sonrası edilər. Duş əsnasında burun içərisinə girən su, burun içindəki mukus qalıqlarını yumşaldaraq atılmasına köməkçi olar. Duş sonrası bu çirklər yumşaq bir kağız dəsmal, qulaq zibili, tülbent və ya burun aspiratörleri köməyiylə alına bilər. Bunun xaricində burunda tıkanıklık davam edirsə, sərəm fizioloji ehtiva edən solüsyonlar körpənin burnuna damladıla bilər. Bununla körpə rahatlamırsa sərəm fiziolojilə yuma sonrası mukus tıxacları burun aspiratörleriyle təmizlənə bilər. Hansı xəstəliklərdə burun tıxanıqlığı görülə bilər? Körpə və uşaqlar ən çox mevsimsel olaraq sıx rast gəlinən tənəffüs yolu infeksiyaları üzündən burun tıxanıqlığı yaşayarlar. Bu infeksiyalar burun ifrazatında artıma və burun tıxanıqlığına səbəb olar. Burun tıxanıqlığı davam etsə, orta qulaq iltihabı ya da sinüzit kimi daha ciddi üst tənəffüs yolu infeksiyaları, ağciyər tutumunda azalmaya bağlı alt tənəffüs yolu infeksiyalarına uyğunluq meydana gələ bilər. Ayrıca burun tıxanıqlığının xroniki olması vəziyyətində isə uzun dövrdə ağız-diş quruluşunda, çənə və üz inkişafında pozulmalar ola bilər. Xroniki oksigen azlığı irəli mərhələlərdə ürək və ağciyər sağlamlığını da mənfi istiqamətdə təsir edər. Burun tıxanıqlığı müalicə edilməzsə, gələcəkdə hansı problemlər yaşana bilər? Burun tıxanıqlığı müalicə edilmədiyi təqdirdə irəliləyən yaşlarda uşaqlarda fiziki və zehni bəzi problemlərə yol aça bilər. Diqqət dağınıqlığı və öyrənmə çətinliyi bunların başında gəlir. Burnu tıxalı olan və rahat nəfəs ala bilməyən körpələr narahat olarlar. Bu vəziyyətdə onların gündəlik həyatdakı hərəkətlərini etmələrində problem yaradar. Kefsiz və çətin nəfəs aldıqlarından oyun oynamaq istəməyə bilərlər. Öyrənəcəkləri yeni bir vəziyyət və ya oyun qarşısında maraqsız ola bilərlər. Körpənin sağlam inkişafı üçün öyrənmə bacarıqlarının inkişafı lazımdır. Bu səbəblə körpənin rahat nəfəs alması təmin edilməli, lazımlı müalicə üsulları istifadə edilməli.